Neony w latach 60-tych, 70-tych i do połowy lat 80-tych XX wieku stanowiły w Polsce kolorowe akcenty szarej rzeczywistości. Umieszczane na ścianach i dachach budynków, w witrynach sklepowych oraz we wnętrzach rozświetlały nocą całe ulice. Jednym z miast, które mogło się szczycić ilością i różnorodnością neonów była Łódź. Szacuje się, że w latach 70-tych w Łodzi działało ok. 2 tys. neonów! Najwięcej reklam wykonanych ze świecących rurek posiadała ulica Piotrkowska. Za dnia szara, popadająca w ruinę, nocą przypominająca najbardziej kolorowe i rozświetlone ulice Las Vegas.Wiele neonów było niezaprzeczalnie sztuką - połączone w różne wzory świecące rurki stanowiły niejednokrotnie bardzo ciekawe wzory liniowe. Niestety neony okazały się nietrwałe i do dzisiejszych czasów przetrwały tylko nieliczne. Wraz z nadejściem lat 80-tych XX wieku zaczęło brakować pieniędzy na utrzymanie oraz renowację stłuczonych rurek oraz pordzewiałych konstrukcji. I tak powoli, rurka po rurce, konstrukcja po konstrukcji, neony zaczęły znikać z łódzkich ulic. Ich pozostałości (często już nieoświetlone, osamotnione konstrukcje widoczne tylko za dnia) możemy podziwiać już tylko na nielicznych budynkach.
Jednym z najsłynniejszych łódzkich neonów była kolorowa
para na Centralu. Niestety przestała się świecić w latach 90-tych, a po remoncie elewacji została po niej tylko pusta, czerwona plama...
|
Para ze ściany Centralu
źródło: http://www.kapilar.pl/ |
Innym znanym neonem była
reklama optyka przy ulicy Piotrkowskiej 26.
Bąbelki na
restauracji Kaskada, ul. Narutowicza
|
źródło: http://www.dzienniklodzki.pl/ |
Centrum handlowe "Magda", ul. Piotrkowska
|
źródło: http://www.dzienniklodzki.pl/ |
Więcej neonowej Łodzi:
|
ul. Piotrkowska - fragment pomiędzy ulicami Roosevelta, a Piłsudskiego
źródło: http://lodz.fotopolska.eu/ |
|
ul. Piotrkowska
źródło: http://lodz.fotopolska.eu/ |
|
ul. Piotrkowska, kino Polonia
źródło: http://lodz.fotopolska.eu/ |
|
ul. Piotrkowska
źródło: http://lodzkieneony.promwand.com/ |
|
ul. Piotrkowska
źródło: http://lodz.fotopolska.eu/ |
|
ul. Piotrkowska, Grand Hotel
źródło: http://lodzkieneony.promwand.com/ |
Na szczęście w ostatnich latach zaczęto się interesować tym niedocenionym elementem miasta, jaki stanowiły neony. Powstają firmy zajmujące się renowacją szklanych świecących rurek, które potrafią przywrócić Łodzi, ale także innym polskim miastom, zalążek dawnego ducha PRLu. Jednym z ostatnio odnowionych neonów w Łodzi jest
Gąska Balbinka znajdująca się przy ulicy Więckowskiego 3, która reklamowała kiedyś sklep z zabawkami oraz neon na
Teatrze Nowym.
|
Gąska Balbinka, ul. Więckowskiego 3
źródło: http://www.bankier.pl/wiadomosc/Miasto-o-zmroku-2298196.html |
|
Neon Teatru Nowego, ul. Więckowskiego 15
źródło: https://commons.wikimedia.org |
Potwierdzeniem łódzkiego zainteresowania neonami może być także fakt, że prócz renowacji startych, powstają także nowe neony. Jednym z nich jest "Tęcza" przy u. Traugutta 7 stworzona przez Agnieszkę Chojnacką. Neon ten ma znaczenie symboliczne - złamany łuk ma przedstawiać koniec ery świetlnych reklam.
|
"Tęcza" przy u. Traugutta 7 źródło: http://www.skyscrapercity.com/showthread.php?t=1204331&page=14 |
Kolejne nowe neony to "Rudowłosa - hommage a Strzemiński" Agnieszki Nataszy Splewińskiej na jednej z kamienic w pasaży Schillera oraz "Zlódźenie" Kamila Kuskowskiego na jednym z podwórek przy ul. Sienkiewicza.
|
"Rudowłosa - hommage a Strzemiński" źródło: http://miejmiejsce.com/ |
|
"Zlódźenie" źródło: http://miejmiejsce.com/ |
Moim zdaniem neony były, są i mam nadzieję będą formą reklamy, która, jako jedna z nielicznych form, wzbogaca krajobraz miasta. Przez wielu uważane za kiczowate i zbędne, przyciągają jednak wzrok i "kolorują noc". Oby więcej akcji przywracających Łodzi te zapomniane, niedoceniane i kolorowe działa sztuki!
źródło: http://www.kapilar.pl/
http://miejmiejsce.com/sztuka/neony-beda-dzialac/
http://www.dzienniklodzki.pl/artykul/346994,odnowia-lodzkie-neony-zdjecia,id,t.html